Stigma
Er zijn mensen die op geen enkel vlak problemen van hun overgewicht of obesitas ondervinden.
Hoewel meer dan de helft van de volwassen Nederlanders overgewicht heeft, bestaat er nog steeds een groot stigma en taboe op overgewicht en obesitas. Mensen met overgewicht en obesitas kunnen te maken krijgen met discriminatie en vaak heerst er een ‘eigen schuld dikke bult’ gedachte.
Veel mensen met overgewicht en obesitas ondervinden hinder hiervan. Onderzoek laat zien dat mensen met overgewicht en obesitas vaker ziek zijn, een grotere kans hebben om arbeidsongeschikt te worden, vaker psychische problemen hebben en een mindere kwaliteit van leven ervaren dan mensen zonder overgewicht.
Een steeds groter deel van de totale ziektelast in Nederland wordt veroorzaakt door overgewicht en de gevolgen hiervan, met bijbehorende stijgende zorgkosten.
Gezondheidsgevolgen
Overgewicht kan ongemakken met zich meebrengen, zoals moeilijker bukken, sneller buiten adem zijn en veel zweten. Veel mensen met overgewicht ervaren hun gezondheid als beduidend slechter dan de meeste mensen met een gezond gewicht. Obesitas wordt in verband gebracht met meer dan 200 verschillende ziekten en aandoeningen.
Obesitas zelf als ziekte
Vetcellen in ons lichaam zorgen voor vetopslag. Ook produceren ze signaalstoffen die invloed uitoefenen op de suiker- en vethuishouding, de bloedstolling, ontstekingen, bloeddruk en eetgedrag. Door de vetcellen van de buik worden signaalstoffen uitgescheiden die de alvleesklier aantasten, ontstekingsreacties beïnvloeden, immuunstoornissen kunnen veroorzaken en een verslechtering van de functie van de bloedvaten en aderverkalking kunnen veroorzaken. Obesitas gaat gepaard met een hoge concentratie van zogenaamde vrije vetzuren in het bloed. Deze vrije vetzuren zorgen voor ‘oxidatieve stress’ in de cellen van bijvoorbeeld de alvleesklier en de lever. En ook dit kan de suiker- en vethuishouding verder verstoren.
Aandoeningen als gevolg van obesitas
Al deze oorzaken zijn betrokken bij de toegenomen ontwikkeling van te hoog cholesterol, aderverkalking, hoge bloeddruk, suikerziekte, kanker, astma en verminderde vruchtbaarheid bij mensen met obesitas. Het risico op de combinatie van suikerziekte, ziekte van de kransslagaders van het hart, een verkeerd/verhoogd cholesterol en een te hoge bloeddruk samen is 2,89 keer zo hoog bij mensen met obesitas in vergelijking met mensen met een gezond gewicht. Op de lange termijn hebben mensen met overgewicht een verhoogde kans op het ontwikkelen van bepaalde ziekten.
Bekende ziekten zijn:
- Suikerziekte
- Hoge bloeddruk en andere hart- en vaatziekten (zoals hartinfarct en beroerte)
- Hoog cholesterol
- Enkele soorten kanker (van de slokdarm, alvleesklier, dikke darm, borst, baarmoeder of nier)
- Galblaasaandoeningen (zoals galstenen)
- Problemen aan gewrichten (bijvoorbeeld artrose, rugpijn)
- Vruchtbaarheidsproblemen bij mannen en vrouwen, verhoogd risico op miskraam
- Longproblemen, zoals een longembolie en astma
- Psychische problemen, als gevolg van discriminatie, schaamte, maar ook depressie en angststoornissen